Παραδόξως παράδοξα

Τι αντιβαίνει στην κοινή αντίληψη, τι προκαλεί έκπληξη, ποιες είναι οι έννοιες του αφύσικου και του μυστηριώδους που συνδέονται με τα παράδοξα ενός χώρου; κατα την αρχαία ελληνική φιλολογία τα παράδοξα ήταν συλλογές περίεργων γεγονότων και φαινομένων που γίνονταν αντιληπτά από τους ανθρώπους, είτε αυτά προέρχονταν από το βιο τους, είτε από τη φύση.

Παράδοξα με την γενική αρχή του οργανισμού οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες να βρίσκονται για πρώτη φορά στη Νίσυρο ώστε η δημιουργία να έρχεται μέσα από το βίωμα και την αντίδραση σε αυτή τη συνθήκη, ο οργανισμός Sterna καλεί δυο καλλιτέχνες που ζουν τη Νίσυρο για χρόνια και συνδέονται συναισθηματικά με τον τόπο να δημιουργήσουν στο χώρο των Λουτρών του Μανδρακίου.

Το κτίριο των Λουτρών για τελευταία φορά λειτουργεί ως εκθεσιακός χώρος. Χώρος έρευνας και συνάντησης λίγο πριν την αναστήλωση του. Για τελευταία φορά παραμένει ερείπιο. Μπορεί ένα κτίριο δυο αιώνων να πάρει ξανά τη μορφή που είχε όταν οι ψυχές των θεραπευόμενων υπάρχουν στις ερειπωμένες μπανιέρες; πως αντιδρούν δυο καλλιτέχνες που ζουν τον τόπο και γνωρίζουν καλά τον ιστορικό χώρο των λουτρών;

Η έκθεση Παραδόξως παράδοξα εστιάζει τόσο στην ιστορία του κτιρίου και στη σύνδεση του με τη Νίσυρο όσο και στην ύπαρξη του, αρχιτεκτονικά αλλά και πρακτικά. Ένας χώρος θεραπείας, αναψυχής μετέπειτα που εγκαταλείφθηκε μέχρι να φιλοξενήσει εκθέσεις σύγχρονης τέχνης και λίγο πριν τη αναστήλωση του.

Για τον Ιάσονα Καραΐνδρο o στίχος ενός ποήματος, μια μελωδία ή το άκουσμα μιας οικείας φωνής είναι σαν ένα άρωμα που σε κλάσμα δευτερολέπτου διαπερνά τη σκέψη και αναζωπυρώνει έναν ολόκληρο κόσμο. Με το έργο του στα Λουτρά αναζητά την κάθαρση μέσα από 140 Νισύρικες φωνές που ψυθιρίζουν, τραγουδούν ή ψέλνουν δυο δίστιχα του Νίκου Γκάτσου μελοποιημένα από τον Σταύρο Ξαρχάκo. Αντίλαλοι φωτιάς και θάλασσας συνθέτουν μια αέναη, παράδοξη και οικεία λειτανία. Άραγε η έννοια της κάθαρσης διατηρεί ακόμα κάποιο νόημα;

“Θα ‘πρεπε να μάθουμε να ζούμε περισσότερο στις σκάλες. Πώς όμως;” Georges Perec. Η Βιργινία Μαστρογιαννάκη εντοπίζει το παράδοξο στην πλαστικότητα της σκάλας, εστιάζοντας στη σχέση των οριζόντιων στελεχών που εξυπηρετούν μια κάθετη διαδρομή. Η σκάλα γεφυρώνει ανισοΰψείς επιφάνειες ανάβασης ή κατάβασης και αποβλέπει πάντοτε σε έναν στόχο. Χρησιμοποιώντας το σπλαχνικό υλικό της Νισύρου, την ελαφρόπετρα, θα ξεκινήσει την κατασκευή του έργου από την ημέρα των εγκαινίων, μέχρι την ολοκλήρωσή του, δουλεύοντας καθημερινά μπροστά στο κοινό. θα χτίσει μια σκάλα στο ερειπωμένο κτίριο συνδέοντας νοερά το ισόγειο με τον όροφο που δεν υπάρχει πια. Είναι γεγονός πως μια σκάλα δε χρειάζεται κτίριο για να υπάρξει ως σκάλα. Χρειάζεται όμως μια αφετηρία και έναν προορισμό.

Την έκθεση θα συνοδεύσει δίγλωσση έκδοση με τα έργα που αναπτύχθηκαν για την έκθεση και θεωρητικά κείμενα απο τους συμμετέχοντες. Επιπρόσθετα, ο κατάλογος θα λειτουργήσει ως καταγραφή της διαδικασίας της έκθεσης σε σχέση με το νησί και τον χώρο των Λουτρών.

Εγκαίνια 29 Ιουλίου 11πμ

Λουτρά Μανδρακίου, Νίσυρος, Καθημερινά 11πμ μέχρι τη δύση του ηλίου

*Φωτογραφία Νύσος Βασιλόπουλος, Sterna Art Project 2017